strona główna przedmowa indeks nazwisk indeks legend recenzje uzupełnienia szukaj
 
 

Medale z panowania Augusta II

No. 352.

Głowa Augusta II z prawej strony widziana, napis u góry: UT IUSTITIA FVLGET, SIC AUGUSTA SPLENDED CLEMENTIA. (Jak błyszczy sprawiedliwość, tak błyszczy świetna łaskawość); na dole: d[ie] 3 Augusti 1724. (Dnia 3 Sierpnia 1724). Na obrączce zaś: SOLA AUGUSTA, QUAE HONORE DIGNISSIMA ET SANCTISSIMA. (Świetna ta tylko, która jest najgodniejsza i najświętsza).

Strona odwrotna: Wpośród krainy wystawującej kopalnie solne Wieliczki jest skała, na której siedzi górnik, u dołu trzy psy szczekają na górnika, nad skałą orzeł z rozportartemi skrzydłami i z koroną na głowie. Napis na skale pod górnikiem pisanemi literami: Veritas semper tuta est, sed caret require. (Prawda zawsze jest bezpieczna, lecz niema spoczynku). Do koła zaś: PROTEGIT SUMMA POTESTAS INTEGRITATIS OPUS VEHEMENTIVS LATRANT QUAM MORDENT. (Najwyższa władza opiekuje się dziełem sprawiedliwości. Mocniej szczekają niż gryzą).

Obydwa te medale (No. 352, 353), jedyne (unikaty) znajdują się w gabinecie historyi naturalnej w Dreznie. Nie są one bite, ale od ręki rylcem robione.


Strona odwrotna na medalu pod liczbą 353 wystawia kopalnie soli w Wieliczce, wnosić więc należy, że medale te były bite na pamiątkę udoskonalenia technicznego wyrobów w tychże kopalniach za panowania Augusta II. Współczesne poświadczają akta, że się ten monarcha mocno tym zajmował przedmiotem.

Przyłączone tu rachunki wskazują ilość dobywanej soli w Wieliczce i wartość onej przez lat jedenaście i pół, to jest od dnia 1 Lipca 1698 do dnia 31 Grudnia roku 1709.


Przychód w naturze W bałwanach po 25 cetnarów W beczkach po 5 cetnarów
Było z remanentu dnia 1 Lipca roku 1698 290 10 059
Przybyło z kopalni 41 826 296 812
Ogół 42 116 306 571

Rozchód w naturze
Kupcom przedano 22 309 82 680
Szlachcie soli suchedniowej 10 324 13 402
Na magazyny do Szlązka 2 972 62 371
Na spław Wisłą 712 65 965
Na assygnacye skarbu 836 25 472
Na pensyę klasztorom i księżom 1 241 7 469
Gratyfikacye komisarzom i administratorom 1 308 32 375
Dawnego długu JW. Wodzickiej 993 9 967
Na ubogich - 2 533
Zepsuto, skradziono 227 1 877
Rozmaite wydatki 116 1 425
Ogół 41 038 305 536
Pozostaje dnia 1 Stycznia 1 078 1 035

Przychód pieniężny złote polskie grosze szelągi
Ze sprzedanych 1 070 651 beczek 3 018 476 15 6
Od roboty soli suchedniowej szlachcie rozdawanej, licząc po 12 od bałwana a po 4 złt. od beczki 171 060 - -
Za robotę od soli skarbowi dostarczonej 50 602 - -
Pobór dla skarbu pod imieniem kamer akcydens po gr. 12 od bałwana od beczki po gr. 4 21 886 - -
Z rozmaitych składów celnych za sprzedaną sól po województwach 1 101 193 - -
Wartość soli na kontrakty urzędników jakby w pensyach dawane 19 670 - -
Warzonki soli w Wieliczce uczyniły 48 441 - -
Dochód wsi Lednicy 5 407 - -
Z innych mniejszych źródeł 6 484 - -
Ogół dochodów przez lat jedenaście i pół 4 443 222 15 6

Zdjęcie: zbiory Staatliche Kunstsammlungen Dresden.