Medale z panowania Stanisława Augusta

No. 536.

Głowa króla, bindą królewską opasana, twarz z prawej strony widziana. Napis do koła: STANISLAUS AUGUSTUS D[ei] G[ratia] REX POLONIAE M[agnus] [Dux] LITUA[niae]. To jest: Stanisław August z bożej łaski król polski, wielki xiążę litewski. Pod szyją cyfry mincarza I. P. H[olzhäusser].

Strona odwrotna: Napis: FOEDUS ICTUM POLONIAM INTER ET BORUSSIAE REGEM IN COMMUNE TUTAMEN XXII. APRILIS A[nno] MDCCXC. To jest: Przymierze miedzy Polską a królem pruskim zawarte, ku wzajemnej obronie, dnia 22^go Kwietnia 1790 roku. U dołu gałązki oliwna i palmowa.

Na sessyi 13 Października 1788 deklaracya panującego na onczas króla pruskiego czytana była, że mając wiadomość, iż imperatorowa rossyjska postanowiła, na blisko następującym sejmie zawrzeć z królem i rzpltą alians, którego jedynym celem ma być bezpieczeństwo i całość Polski, oraz przeciwko jej wspólnemu nieprzyjacielowi ubezpieczenie, król pruski oświadczył, iż nie widzi potrzeby takowego aliansu, a gdyby za potrzebny sądzony być miał takowy nowy alians, tedy król pruski ofiaruje odnowienie z dawna trwających traktatów, gdyż pomyślność tego sąsiedzkiego narodu tyle i niemniej interesuje jego kr. mość, ile inne mocarstwa. Dalej oświadcza, iż król pruski nie widzi w tym aliansie, ani użyteczności, ani potrzeby, ponieważ całość rzpltej ostatniemi traktatami zabezpieczoną została; aby zaś imperatorowa, albo jej aliant cesarz rzymski naruszyć je miał, podejrzenia nawet nie masz, skądby poszło, iż zamysł nadwerężenia takiego, królowi pruskiemu by przypisano, a zatem alians ten byłby przeciw niemu zamierzony. Protestuje się więc jak najuroczyściej przeciw zamiarowi takowego aliansu, jako dążącego do zerwania dobrej harmonii i dobrego sąsiedztwa. Pokazuje dalej aliansu tego wynikające niebezpieczeństwo, gdyby na Portę ottomańską był wymierzony. Gdyby zaś koniecznie alians takowy zawierać chciano, król jmci pruski swój także alians rzpltej ofiaruje, rozumiejąc się być w stanie zabezpieczenia całości rzpltej, ile którekolwiek mocarstwo, obiecując uwolnić prześwietny naród polski od wszelkiej obcej opressyi, mianowicie z strony Turków. — Taka była treść deklaracyi od ministra pruskiego z rozkazu króla podanej 12 Oktobra 1788, czytanej na sessyi czwartej 13 Października tegoż roku.

Na sessyi 7^mej 20 Października dano odpowiedź na tę deklaracyą, pełną oświadczenia wdzięczności królowi pruskiemu, za dowody jego przyjaźni i oświadczenia, iż takowy alians nie jest i nie był zamiarem sejmu i konfederacyi, ani by utaić tego nie mogła, gdyby o tem wprowadzona być miała w dalszym toku interesów wzmianka.

Zdjęcie: archiwum PDA/PGNum (aukcja 10)