strona główna przedmowa indeks nazwisk indeks legend recenzje uzupełnienia szukaj
 
 

Medale z panowania Zygmunta III

No. 89.

Na stronie głównej napis następujący w poprzek umieszczony w sześciu wierszach: NOS DEXTERA TUA DEUS SALVABIT 1582. D. S., to jest: nas prawica twoja Boże zbawi 1582. D. S. (zapewne imię mincarza.) W koło napisu jest wieniec, za nim w otoku napis: JOA[nni] NICO[lao] GE0R[gio] HLEBOWICZ CAS[tellaneo] MIN[scensi] T[hesaurario] M[agni] D[ucatus] L[ithuaniae], to jest: Janowi Mikołajowi Jerzemu Hlebowiczowi Kasztelanowi Mińskiemu, Podskarbiemu Wielkiego Xięstwa Litewskiego.

Strona odwrotna, przedstawia tarczę o czterech polach, gdzie są herby: Leliwa, Pogoń, Bróg i Grzymała bez żadnego napisu.


Zwracamy uwagę czytelników naszych na te medale, na których po raz pierwszy w Litwie (z wyłączeniem Radziwiłłów) nazwisko i herb osoby prywatnej widzimy. Medale te wybito na pamiątkę Jana Hlebowicza, Pisarza i Podskarbiego Wielkiego Xięstwa Litewskiego, a później Wojewody Trockiego.

Współcześni dziejopisowie wychwalają męstwo Hlebowicza w oblężeniu Połocka w roku 1567 okazane, a więcej jeszcze niezgiętość umysłu, z jaką się stawił Iwanowi Wasilewiczowi II Carowi Moskiewskiemu, gdy mu ten wyrzucał, że z Moskwy, gdzie w więzieniu siedział, do Króla Polskiego tajemne listy pisywał. Na srogie wyrzuty i pogróżki Cara spokojnie odpowiedział Hlebowicz: i któżby krajowi swemu dobrze nie życzył?

Chęć oswobodzenia Posłów Moskiewskich, których był Zygmunt August kazał przytrzymać, spowodowała Cara, że Hlebowicza w zamian za Posłów swoich na wolność wypuścił. Wiele podobno przyczynił się do tego i skryty zamiar jednania sobie stronników w Polsce, gdy Iwan zamyślał osiągnąć Koronę po bezdzietnym Jagiellończyku.

Stefan Batory umiejący oceniać zasługi i męstwo, mianował Hlebowicza Podskarbim Wielkiego Xięstwa Litewskiego, a Zygmunt III Wojewodą Trockim. Umarł Hlebowicz w roku 1591.


89