Medale z panowania Króla Michała

No. 172.

Strona główna tego medalu toż samo w zmniejszeniu wyobraża, co strona odwrotna poprzedzającego numizmatu.

Strona odwrotna. Na tablicy, nad którą widzimy koronę, jabłko i berło wyryty jest napis następujący: ELEONORA MARIA JOSEPHA D[ei] G[ratia] REGINA POLON[iae] M[agna] D[ux] LlT[huaniae] RUS[siae] PRUSS[iae] MAS[oviae] SAM[ogitiae] KIOV[iae] VOL[iniae] PODOL[iae] PODL[achiae] LIV[oniae] SMOL[ensciae] SEV[eriae] CZER[nichoviae] NATA PRINC[ipissa] REGIA HUNGA[riae] BOH[emiae] DAL[matiae] CRO[atiae] SCL[avoniae] ARCHIDUX AUSTRIAE DUX BURG[undiae] STIR[iae] CARIN[tiae] CAR[niolae] WURT[zburgii] NEC NON SUP[erioris] INF[erioris] SIL[esiae] MARCHI[ae] MOR[aviae] AC SUP[erioris] INP[erioris] LUS[atiae] COM[es] HABS[burgensis] TYROL[i] ET GORTZI FERDINANDI III FILIA LEOPOLDI I GERMANA IMPERATORUM FELICITER CORONATA VARS[aviae] ANNO MDCLXX MENS[is] OCT[obris] DIE XV; to jest: Eleonora Marya Józefa z Bożej łaski Królowa Polska, Wielka Xiężna Litewska, Ruska, Pruska, Mazowiecka, Żmudzka, Kijowska, Wołyńska, Podolska, Podlaska, Inflantska, Smoleńska, Siewierska, Czerniechowska zrodzona Królewna Węgierska, Czeska, Dalmacka, Kroacka, Sławońska, Arcyxiężniczka Austryacka, Xiężniczka Burgundyi, Styryi, Karyntyi, Karnioli, Wurtzburga, także wyższego i niższego Szląska, Marchii, Morawii, wyższej i niższej Luzacyi, Hrabianka Habsburska, Tyrolu i Gorycyi, Ferdynanda III Córka, Leopolda I Cesarzów siostra szczęśliwie koronowana w Warszawie roku 1670 dnia 15 Października.

Stosownie do zawartego przymierza między dworem Wiedeńskim i Polskim (czytaj poprzedzający artykuł) Król Michał pojął za żoną siostrę Cesarza Leopolda I Arcyxiężniczkę Eleonorę, (a) której tu wizerunki widzimy. Niechętnie się przychyliła Arcysiężniczka do politycznych brata swego zamiarów, jeżeli prawdą jest, co w ów czas twierdzono, że od pierwszych młodości swojej lat, serce była skłoniła ku Karolowi Xiążeciu Lotaryńskiemu.

Zaślubiny Królowej odprawiły się w Częstochowie dnia 26 Lutego 1670 r. Koronacya zaś (b) w Warszawie dnia 19 Października tegoż roku. (c)

Dziejopisowie współcześni obwiniają Królową Eleonorę, jakoby niepomna obowiązków swoich względem męża, przywiązała się do jego przeciwników, którzy go z tronu zepchnąc umyślili. Śmierć atoli Króla Michała zniweczyła naganne zamiary żony i poddanych jego.

W kilka lat potem Królowa Eleonora poślubiła sobie Xięcia Karola Lotaryńskiego, o którym sie dopiero wspomniało.

(a) Urodziła się Królowa Elenora dnia 21 Maja roku 1653. Była ona córką Ferdynanda III Cesarza z trzeciej jego żony Eleonory, córki Karola II, Xiążęcia Mantuańskiego.

(b) Szczegóły tego obrzędu znajdzie czytelnik w pamiętnikach o dawnej Polsce Juliana Niemcewicza.

(c) Że nie zawsze zupełna wiara medalom dana bydź powinna, pokazuje ta osobliwsza omyłka na medalu pod liczbą 172, gdzie wyrażono, ii Królowa była koronowana dnia 15 Października. Przypadła albowiem ta uroczystość jak świadczy Załuski w listach Tomie I na karcie 333 w Niedzielę, co się i z przepisem obrządków koscielnych zgadza i z Lengnichem, który w hirotyi swojej Pruskiej wyraźnie dzień 19 października położył. Ten zaś dzień roku 1670 w samej rzeczy był niedzielny, zaś dzień 15 przypadł we Środę. Nie można też przystosować tu ów starożytny Kalendarza rachunek przez Kalendy, Nony, Idus gdyż dzień 19 Października nie mógł sie mianować XV lae XIV Kalendas i to nie Octobris ale Novembris. Nota X. Albertrandego

Zdjęcie: archiwum WCN (aukcja 34)