Medale z panowania Jana III

No. 256.

Strona główna. Głowa Jana III mocno wypukła, w laurze, z napisem: JOAN[nes] III REX POLON[iae], to jest: Jan III Król Polski.

Strona odwrotna. Widok z daleka oblężenia Chocima i wojska do niego szturmującego, rzeki Dniestru, a w górze w obłokach, tarczy Janiny i gwiazd kilka na niej. Napis: INGENTIBUS AUSIS QVO VIS MONSTRAT ITER, to jest: Niezmiernym przedsięwzięciom gdzie chcesz wskazuje drogę.

Wspomnieliśmy w poprzedzającym numerze o uczonych Heweliusza pracach. Medal niniejszy przypomina uczynione przez niego odkrycia kilku gwiazd, z których astronom ten ułożył nowy znak niebieski czyli konstellacyę, pod nazwiskiem tarczy Sobieskiego (Janiny).

Już dawniej astronomowie podobnym sposobem byli czcili Bożków swoich i bohatyrów. Tym sposobem powstały nazwiska planet i konstellacyj Marsa, Saturna, Kastora i Polluxa, warkocza Bereniki i znaku Urbana VIII. Podobnież i nasz Heweliusz odkrywszy ośm gwiazd blisko ogona Orła, nazwał je Tarczą Sobieskiego. Nazwisko to w nomenklaturze astronomicznej jednomyślnie przyjętem zostało, a pomnik sławie Polskiej poświęcony zajaśniał po raz pierwszy na gwiazdzistem niebie.

Strona odwrotna niniejszego medalu przedstawiając brzegi Dniestru i zamek Chocimski, przypomina zwycięstwo w tem miejscu przez Jana Sobieskiego dnia 11 Listopada roku 1673 odniesione.

Zdjęcie: archiwum WCN (aukcja 40)