strona główna przedmowa indeks nazwisk indeks legend recenzje uzupełnienia szukaj
 
 

Medale z panowania Augusta II

No. 343.

Na dziesięciu tarczach wkoło imiona książąt i księżniczek, z których ród wywodzi Fryderyk August i Marya Józefa, to jest u dołu: I0HANN[es] GEORG[ius] I EL[ector] SAX[oniae] (Jan Jerzy I elektor saski). Z prawej strony do góry: IOHANN[es] GEORG[ius] II EL[ector] SAX[oniae]. (Jan Jerzy II elektor saski). IOHANN[es] GEORG[ius] III EL[ector} SAX[oniae]. (Jan Jerzy III elektor saski). FR[idericus] AVG[ustus] REX POL[oniae] ET EL[ector] SAX[oniae]. (Fryderyk August król polski i elektor saski). FRIDER[icus] AVGVST[us] PR[inceps] HAER[editarius]. (Fryderyk August xiążę dziedziczny). Na lewej zaś stronie z dołu do góry: SOPHIA ELEONOR[a] VXOR GEO[rgii] L[and] G[rafi] HAS[siae]. (Zofia Eleonora żona Jerzego landgrafa heskiego). ELISA AMAL[ia] VX[or] PHI[lippi] WILH[elmi] EL[ectoris] PAL[atini]. (Eliza Amalia żona Filippa Wilhelma elektora wojewody). EL[eonora] MAG[dalena] THERESI[a] CON[junx] LEOP[oldi] IMPER[atoris]. (Eleonora Magdalena Teressa małżonka cesarza Leopolda). IOSEPH[us] ROMANO[rum] IMPER[ator]. (Józef cesarz rzymski). MARIA JOSEPHA AR[chi] DVX AVSTR[iae]. (Marya Józefa arcyxiężniczka austryacka). Wkoło tych tarczek: EN SPONSOS E PATRVM ET MATRVM STEMMATE SAXONICOS. (Oto zaślubieni z herbu po ojcu i matce saskiego). W środku pisanemi literami: QVOD FELIX FAVSTVMQVE SIT. (Co niechaj będzie szczęśliwem i pomyślnem).

Strona odwrotna. Sam napis: AVGVSTO VTET SERENISSINIO NE0-NYMPH0RVM PARI FRIDERICO AVGVSTO REG(ni) POL(oniae) ET ELECT(oratus) SAX(oniae) PRINCIPI HAERED(I) ET MARIAE IOSEPHAE ARCHI-DVCISSAE AVSTRIAE IMPERATORIS GLORIOSISS(imi) IOSEPHI I FILIAE PRIMOG(enitae) MATRIMONIVM INEVNTIBVS VIENNAE XX AVG(usti) MDCCIX. To jest: Augustowi i najjaśniejszemu Fryderykowi Augustowi królewiczowi polskiemu i elektorowiczowi saskiemu, jedynakowi i następcy, i Maryi Józefie, arcyxiężniczce austryackiej, córce sławnego cesarza Józefa I pierworodnej, zawierającym związki małżeństwa w Wiedniu 20 Sierpnia roku 1709. Poniżej w otoku: I. A. G. A. C. W. HVMILLIME OFFERVNT. (I. A. G. A. C. W. najpokorniej ofiarują).

Medal ten znajduje się w zbiorze królewskim w Dreznie.


Podróż królewicza polskiego, syna Augusta II, po cudzych krajach o której w powyższym wspomnieliśmy artykule (No. 334), pomyślny wpływ miała na następne jego szczęście domowe. Przepędził królewicz kilka miesięcy w Wiedniu, a poznawszy w tem mieście arcyxiężniczkę Józefę, oświadczył się o jej rękę i otrzymał ją od ojca jej cesarza Karola VI. (a) Związek ten, który wzajemna skojarzyła skłonność, zawarty został w Wiedniu dnia 20 Sierpnia roku 1719. (b)

Marya Józefa osiadła wraz z mężem swoim na tronie polskim w roku 1733 i w ciągu całego swego życia odznaczyła się cnotami towarzyskiemi, pobożnością i troskliwem staraniem około wychowania swojej licznej rodziny.

Jeżeli bezstronnie sądzić będziemy postępowanie królowych naszych począwszy od XV wieku, przyznamy że Austryaczki, których ośm (c) na tronie polskim siedziało, domowemi cnotami przed innemi się odznaczyły.

Królewiczowa Marya Józefa z wielkim przepychem przyjętą została od króla Augusta II gdy z mężem swoim z Wiednia do Drezna przyjechała. Między innemi wspominają dziejopisowie ówczesnego dworu saskiego o uroczystościach, które siedm planet królewiczowej w tem zdarzeniu wyprawiły. Dnia 10 Września roku 1719 słońce zaprosiło ją na iluminacyę i fajerwerk. Dnia 12 Września Mars na turnieje i gonitwy wystawiające boje Abenceragów i Zegrisów w Grenadzie. W kilka dni potem Merkuryusz wyprawił loteryę, na której wszystkie narody wystawiły co tylko miały najkosztowniejszego. Potem Saturnus w podziemnych jaskiniach wśród najdroższych kruszców przyjmował nowożeńców. Nie zapomniała i Wenus, co dostojnej parze winna była etc. etc.


(a) Ksiądz Jan Salerno Jezuita, który do skojarzenia tego związku wiele dopomógł, zaszczycony został od papieża kardynalskim kapeluszem, który z rąk Augusta w Warszawie roku 1720 odebrał.

(b) Arcyxiężniczka Marya Józefa, rodziła się dnia 9 Maja 1699 roku.

(c) To jest: Elżbieta żona Kazimierza Jagiellończyka, Elżbieta i Katarzyna żony Zygmunta Augusta, Anna i Konstancya, żony Zygmunta III, Cecylia Renata żona Władysława IV, Eleonora żona króla Michała, nakoniec Marya Józefa małżonka Augusta III.


Zdjęcie: archiwum WCN (aukcja 36)