Medale z panowania Stanisława Augusta

No. 510.

Głowa króla jak na poprzedzającym medalu, lecz cokolwiek niniejsza. Napis do koła: STANISLAUS AUGUSTUS D[ei] G[ratia] REX POLON[iae] M[agnus] D[ux] LITU[aniae].
To jest: Stanisław August z bożej łaski król polski, wielki xiążę litewski.

Piec menniczny, z którego komina dym wychodzi; w górze napis: VINCIT FRAUDEM.
To jest: zwycięża oszukanie. W odcinku rok 1771.

...ciąg dalszy do No. 509:

Ale pominąwszy te dawniejsze nieszczęśliwe przygody, przystępuję do czasu panowania Jana Kazimirza, którego czasy w nieszczęśliwości z zepsucia monety wynikające byty najobfitsze. Roku 1650 dnia 16 Maja uniwersałem wyznaczonych od rzpltej komissarzy mądrze nader i z pożytkiem krajowym wiele rzeczy urządzono, które przełożyć bez zbytecznej przeciągłości tu nie można. Główniejsze jednak urządzenie było, aby wszelka śrebrna moneta bita z takiego srebra była, do któregoby nie więcej jak ósmą część miedzi przymieszano, a to zachowano w talarach i częściach ich i w sześciogroszowych i trzygroszowych sztukach. Nadto aby sztuk 162 podwójnych a 324 pojedyńczych groszów bito z grzywny śrebra, w którychby się 9/16 części miedzi znajdowało. Przydano do tego, aby nakład menniczny na bicie monety, co do wszelkiej śrebrnej monety, nie przewyższał groszy 20 i jednę trzecią część na każdą grzywnę, wyjąwszy jednak talary i większe onych części, gdzie żaden takowy nakład nie miał być rachowany. Na ostatek postanowiono, aby zabiegając zniszczeniu i podleniu śrebrnej monety, bita została drobna miedziana moneta, którejby jednak kwota zupełna miliona jednego złotych nie przechodziła, a cena jej równać się miała cenie zwyczajnej miedzi, z przydaniem tylko nakładu od mennicy podjętego na bicie takowej monety. Te tak przezorne rozporządzenia ani długo, ani ściśle nie były zachowane. Orty albowiem w Bydgoszczy roku 1650 bite już 3/8 części miedzi do śrebra przymieszanej mają i wagi nakazanej nie zachowują. Dwugroszowe zaś pieniądze tak się między sobą co do wagi różnią, iż się przez to już mincarzów niewierność jawnie wydaje.

ciąg dalszy: No. 511

Zdjęcie: archiwum PDA/PGNum (aukcja 11)