Medale z panowania Stanisława Augusta

No. 591.

Głowa z lewej strony widziana, włosy przywiązane z tyłu. W otoku napis: PETRUS D[ei] G[ratia] IN LIV[onia] CURL[andia] ET SEMIGAL[lia] DUX. Piotr z bożej łaski xiążę inflantski, kurlandzki i semigalski.

U dołu imię rzeźbiarza ABRAMSON.

Strona odwrotna. Sam napis: OPTIMO PRINC[ipi] PATR[i] PATR[iae] ACAD[emiae] PETRINAE VOTUM SOLEMN[e] INAUG[urale] CELEBR[atum] CONDITORI HUNC NUMUM PIA MENTE D[edicat] KLOPMAN[us] CURIAE MARECHALLUS D[ie] XXIX IUNII MDCCLXXIX. To jest: Najlepszemu monarsze, ojcu ojczyzny, życzenia akademii Piotrowej w dzień uroczystości inauguracyjnej, numizmat ten założycielowi pobożnym umysłem ofiaruje Klopman, marszałek nadworny, dnia 29 Czerwca.

Ryga była stolicą Inflant; w niej był kościół Ś. Piotra, przy nim akademia zwana Petrina. Jak dalece zasługiwała na ten szumny tytuł, kiedy założona? trudno dziś oznaczyć; są wszakże ślady historyczne, że po roku 1710, kiedy Ryga poddała się Moskalom, pomieniona akademia jeszcze tam istniała. Czy Piotr xiążę kurlandzki zostawił ją w Rydze, czy ją do Mitawy przeniósł, albo nową pod temże imieniem założył, słowem przez co na ofiarę tego medalu zasłużył sobie, trudno mi powiedzieć dla niedostatku wiadomości.

Co do Klopmana, pisze Hilzen w dziele swojem o Inflantach, że kiedy w roku 1624 spisany został nowy Ritterbanck, czyli wyszczególnienie szlachty osiadłej w Kurlaudyi, Semigallii i ziemi piltyńskiej, już w nim rodzinę Klopmanów umieszczono. Jako marszałek dworu mógł być Klopman kuratorem i opiekunem tej szkoły, i w jej imieniu hołd wdzięczności xiążeciu swojemu składać.

Jeżeli prawa xięcia kurlandzkiego Piotra do medalu pod liczbą 591 są niepewne, nie mylnemi są te, które nabył do medalu pod liczbą 592. Wspomniony numizmat wybitym na cześć jego został z powodu szkoły publicznej, którą xiążę w Nitawie w roku 1775 otworzył.